Events at this location

De korte tweede eeuw, die verliep van Nerva tot en met Marcus Aurelius (96-180), is door Edward Gibbon in zijn magistrale History of the Decline and Fall of the Roman Empire neergezet als de gelukkigste periode in de geschiedenis van de mensheid. Een Brits leerboek geschiedenis gaf het geluk van de tijd laconiek weer met: ‘In the second century AD nothing much happened.’ Natuurlijk gebeurde er genoeg, maar het was bij uitzondering een eeuw waarin de keizers in hun bed stierven. Door opvolging bij adoptie werd een pseudo-dynastie gevormd, waardoor crises bij regeringswisselingen achterwege bleven. Keizers en hun familieleden werden na hun dood bij de vleet ‘heilig’, divus, verklaard. Burgeroorlogen deden zich niet voor en ‘barbaren’ kwamen doorgaans niet verder dan tot de militaire grenszone, de limes. Nooit was de Pax Romana meer realiteit. De honderden steden van het Romeinse Rijk bloeiden als nooit tevoren. Er was een ongekende mobiliteit, zowel in de ruimte als sociaal. Het heidendom was springlevend; het christendom was nog een marginaal verschijnsel. De geschiedschrijver Cassius Dio spreekt van een Gouden Tijd, die met Commodus in een roestig ijzeren overging. De film Gladiator van 2000 ging nog steeds uit van het beeld van Gibbon.

Deze lezing biedt een kennismaking met de religieuze diversiteit in het uiterste oosten van de Griekse wereld tijdens het Hellenisme (3de – 1ste eeuw v. Chr.). We richten daarbij onze aandacht vooral op het opkomende boeddhisme, een wereldreligie die in zijn vroege ontstaansgeschiedenis mede beïnvloed werd door de politieke en culturele ontwikkelingen in de Griekse wereld. Behandelde thema’s zijn o.a. de Griekse ontdekking van India; een korte kennismaking met oorsprong en inhoud van het boeddhisme; de opkomst van de Indische Maurya-dynastie ten koste van het Seleucidenrijk; koning Asoka (3de eeuw v. Chr.) en de verspreiding van de boeddhistische leer in het Grieks; de Gandhara-stijl onder invloed van Griekse beeldhouwkunst.

De muur van Hadrianus is zo ongeveer het bekendste icoon uit de Romeinse archeologie in Engeland en een van de best zichtbare resten van de grenzen van het Romeinse Rijk. Maar was het eigenlijk wel een grens? Tijdens de lezing wordt ingegaan op de geschiedenis van de Romeinse aanwezigheid in Britannia en de manieren waarop de Romeinen dat gebied militair onder controle probeerden te houden, met als belangrijkste aandachtspunt die opvallende muur die op gezag, en deels ook onder persoonlijk toezicht, van keizer Hadrianus werd gebouwd. Zowel de bouwgeschiedenis van de muur als de functie in het militaire controlesysteem komen daarbij aan bod. Bovendien wordt ingegaan op de lotgevallen van de muur na het einde van de klassieke oudheid. Natuurlijk is er ook gelegenheid om kennis te nemen van enkele hoogtepunten uit een reis langs de huidige resten van die muur.